Để trở thành một nhà lãnh đạo thành công, bạn cần nắm vững nghệ thuật giúp người khác phát triển. Đây là phương pháp dựa trên nghiên cứu dành cho các nhà lãnh đạo doanh nghiệp để huấn luyện và phát triển đội ngũ hiệu quả.
Như Thế Nào Là Một Nhà Lãnh Đạo Số Vĩ Đại?
Chúng ta thường hình dung lãnh đạo như một anh hùng đơn độc, dẫn dắt và vạch ra con đường táo bạo cho mọi người đi theo. Nhưng qua nhiều năm nghiên cứu về phát triển lãnh đạo và đào tạo hàng trăm giám đốc điều hành tại các công ty hàng đầu, tôi nhận thấy rằng những nhà lãnh đạo thành công thiên về hợp tác và quan hệ hơn là chỉ huy và kiểm soát.
Một nhà lãnh đạo doanh nghiệp giỏi chính là một huấn luyện viên, người giúp đội ngũ khai phá tiềm năng tối đa. Họ định hình một tầm nhìn về phiên bản lý tưởng nhất của nhân viên và tạo động lực nội tại để họ hiện thực hóa phiên bản đó. Vai trò của bạn không phải là người đi tiên phong một mình, mà là người truyền cảm hứng để cả đội cùng tiến lên.
Cách Truyền Cảm Hứng Cho Sự Phát Triển
Một trong những yếu tố quan trọng nhất của lãnh đạo số là khả năng giúp người khác phát triển. Tuy nhiên, hầu hết các mô hình phát triển hiện nay đều chỉ tập trung vào đặt mục tiêu, theo dõi tiến độ và đo lường kết quả, khiến nhân viên dễ rơi vào cảm giác thất bại khi không đạt được kỳ vọng.
Thay vì sử dụng mô hình đánh giá dựa trên kết quả, phương pháp huấn luyện dựa trên nghiên cứu tập trung vào phát triển nội tại và tự nhận thức, giúp nhân viên thay đổi một cách bền vững.
Mô hình này dựa trên hai lý thuyết quan trọng:
1. Lý thuyết thay đổi có chủ đích (ICT)
Do Richard Boyatzis phát triển, ICT nhấn mạnh rằng con người thay đổi theo một quá trình gồm 5 giai đoạn tự khám phá. Quá trình này giúp họ xây dựng tầm nhìn về phiên bản lý tưởng của chính mình và tìm cách thu hẹp khoảng cách giữa con người hiện tại với lý tưởng đó.
2. Lý thuyết tự quyết định (SDT)
Edward L. Desi và Richard Ryan đã chỉ ra rằng sự thay đổi bền vững chỉ xảy ra khi động lực nội tại được kích hoạt, thay vì phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài như lương thưởng hay sự công nhận. Để đạt được điều này, ba nhu cầu cơ bản phải được đáp ứng:
- Tự chủ (autonomy): Cảm giác làm chủ công việc.
- Kết nối (relatedness): Sự gắn kết và quan tâm giữa con người.
- Năng lực (competence): Sự tự tin vào khả năng của bản thân.
Là một nhà lãnh đạo số, bạn cần đảm bảo đáp ứng ba nhu cầu trên, sau đó sử dụng động lực nội tại để hướng dẫn nhân viên qua quá trình thay đổi có chủ đích.
Quy Trình Thay Đổi Có Chủ Đích Trong Huấn Luyện
1. Khám phá bản thân lý tưởng
Phiên bản lý tưởng là hình ảnh mà nhân viên mong muốn trở thành, chứ không phải hình ảnh mà họ bị áp đặt. Bạn có thể giúp nhân viên xác định tầm nhìn này bằng cách đặt các câu hỏi định hướng, chẳng hạn:
- “Bạn muốn trở thành ai trong 5 năm tới?”
- “Bạn mong muốn đạt được điều gì trong sự nghiệp?”
Những câu hỏi này giúp nhân viên xác định được động lực nội tại, đồng thời tạo dựng lòng tin giữa lãnh đạo và đội ngũ.
2. Xác định bản thân thực tại
Bản thân thực tại là hình ảnh hiện tại của nhân viên, phản ánh qua:
- Giá trị cá nhân
- Điểm mạnh và điểm yếu
- Phong cách làm việc
Bạn có thể sử dụng các công cụ đánh giá như MBTI, DISC, Strength Finder để giúp nhân viên hiểu rõ hơn về chính mình.
3. Xây dựng kế hoạch học tập
Sau khi xác định điểm mạnh và mục tiêu, bạn cần hỗ trợ nhân viên lập kế hoạch phát triển. Một kế hoạch hiệu quả cần đảm bảo:
✅ Truyền cảm hứng nhưng vẫn thực tế
✅ Đề ra các bước cụ thể để thu hẹp khoảng cách giữa bản thân hiện tại và lý tưởng
✅ Thúc đẩy động lực nội tại thay vì áp lực từ bên ngoài
4. Thử nghiệm và thực hành
Giai đoạn này yêu cầu nhân viên áp dụng những kỹ năng mới vào thực tế. Trong quá trình này, nếu họ mất động lực hoặc đi sai hướng, bạn cần nhắc nhở họ quay lại mục tiêu ban đầu.
5. Xây dựng mối quan hệ tin cậy
Niềm tin là yếu tố xuyên suốt toàn bộ quá trình huấn luyện. Một môi trường làm việc đầy sự hỗ trợ và tâm lý an toàn sẽ giúp nhân viên:
- Dám thử nghiệm và sáng tạo
- Cởi mở tiếp nhận phản hồi
- Sẵn sàng đón nhận rủi ro và cải tiến liên tục
Tại Sao Huấn Luyện Là Chìa Khóa Của Lãnh Đạo Số?
Những nhà lãnh đạo số giỏi không chỉ điều hành đội ngũ mà còn huấn luyện nhân viên trở thành phiên bản tốt nhất của chính họ.
Phương pháp này:
✅ Tạo môi trường làm việc an toàn về tâm lý
✅ Kích thích sự sáng tạo và đổi mới
✅ Chuẩn bị cho doanh nghiệp đối mặt với những thách thức phức tạp
Việc trở thành một huấn luyện viên giỏi – và đảm bảo rằng những nhà lãnh đạo khác trong tổ chức cũng vậy – sẽ giúp doanh nghiệp bứt phá mạnh mẽ, đồng thời tạo ra một môi trường làm việc đầy động lực và hiệu quả.
Bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về lãnh đạo số, đổi mới, và chuyển đổi số? Hãy tham gia ngay nhóm Facebook của chúng tôi để cùng thảo luận, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm!
Để lại một bình luận